stop looking at my bottom
De aardbeien die we in onze drankjes gebruiken, lijken misschien hetzelfde als die bij jouw lokale groenteboer. Ze zijn rood, lekker met slagroom en net als alle andere aardbeien blijken het geen bessen te zijn (maar dat is weer een ander verhaal). Wat bijzonder is aan de aardbeien die in onze drankjes gaan, is dat ze minder water nodig hebben. Dankzij slim waterbeheer blijft er meer water over in het deel van Spanje waar we ze verbouwen.
Onze aardbeien komen uit de provincie Huelva in Zuid-Spanje, waar ook duizenden trekvogels leven. Ze komen elk jaar naar het nationaal park Doñana (een van Europa’s belangrijkste moerassen), dat zoals je misschien wel kunt raden, veel water nodig heeft. Hoewel aardbeienteelt goed is voor de economie in dit deel van Spanje, is de hoeveelheid water die daarvoor nodig is niet zo goed voor de vogels. Dus besloten we een manier te vinden om met het beschikbare water zowel de aardbeienteelt als het nationaal park te ondersteunen.
Om een oplossing te vinden, zijn we in 2009 met de Universiteit van Cordoba gaan samenwerken om verschillende irrigatiemethoden uit te proberen. Na wat experimenteren bewezen zij dat het mogelijk was om aardbeien te verbouwen met 10% tot 40% minder water, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit. Het grootste deel van dit water werd bespaard door de hoeveelheid die elke plant nodig heeft zorgvuldig te plannen, ze alleen water te geven als dat echt nodig is en door de irrigatieapparatuur goed te onderhouden. Bes wel slim.
Door water te besparen, bleek ook het irrigatiesysteem van een boerderij en het gebruik van kunstmest goedkoper te kunnen. Door het gebruik van teveel water werd het teeltgebied meestal glad – maar door minder water te gebruiken, hadden plukkers niet het gevoel dat ze op een glijbaan liepen en bespaarden boerderijmanagers geld.
Deze verbeterde manier om aardbeien water te geven, was zo succesvol dat we besloten om dit op grotere schaal uit te rollen. Hiervoor moesten we boeren en hun kopers erbij betrekken - met name supermarkten die 70% van de aardbeien kopen die in Huelva worden geteeld. Daarom zijn we in 2014 samen met het Sustainable Agriculture Initiative-platform (SAI) en agrifoodbedrijven die bessen uit deze regio inkopen, aan een ambitieus waterbesparingsproject begonnen.
Samen hebben we 77 boeren in 45 verschillende technieken getraind voor goed waterbeheer en hebben we een training georganiseerd voor nog eens 38 boerenadviseurs om experts te worden op dit gebied. Naast klassikale training, hebben we onze boeren uitgenodigd om deze technieken in praktijk te zien op twee voorbeeldboerderijen. Onze training is gratis en om deze kennis de wijde wereld in te krijgen, hebben we ons werk opengesteld voor alle bessentelers en hebben we via social media onze beste tips gedeeld. Zo hebben we meer dan 300 boeren bereikt, die samen 58% van de bessen in het gebied verbouwen.
In 2016 won ons project een Guardian Sustainable Business Award (waar we best wel trots op zijn) en drie jaar later wisten we 500 miljoen liter in één jaar te besparen. Terwijl het grootste deel van ons werk nu is gedaan, blijven we samenwerken met onze aardbeientelers om ervoor te zorgen dat de mooie resultaten van het project behouden blijven. De volgende uitdaging is de hele wereld overtuigen van de het aarbeien-zijn-geen-bessen-gebeuren.